Umiejętność prawidłowego udzielenia pierwszej pomocy jest bardzo ważna nie tylko w pracy Opiekunek i Opiekunów osób starszych. Każdego z nas może niespodziewanie spotkać sytuacja, w której czyjeś życie będzie zależało od naszej reakcji.
Skąd czerpać wiedzę?
W sieci jest dużo materiałów wideo i artykułów, z których łatwo można zaczerpnąć wiele podstawowych informacji w temacie udzielania pierwszej pomocy. Często organizowane też są szkolenia z profesjonalnymi ratownikami medycznymi, którzy w najbardziej zrozumiały i przystępny sposób tłumaczą i pokazują najważniejsze elementy pierwszej pomocy w różnych sytuacjach. Udział w takim szkoleniu pozwala też wykonywać ćwiczenia praktyczne, a osoba prowadząca na bieżąco poprawia i koryguje nasze błędy oraz odpowiada na wszelkie pytania.
Podstawy – co trzeba wiedzieć?
Przede wszystkim, zadaniem osoby udzielającej pierwszej pomocy jest utrzymanie przy życiu poszkodowanego do chwili przybycia karetki pogotowia ratunkowego i pilnowanie, aby w tym czasie nie doszło do powstania dalszych powikłań.
Jak się zachować w sytuacji, w której widzimy poszkodowaną osobę, np. po wypadku i nie wiemy w jakim jest stanie? Należy wtedy udzielić podstawowej pierwszej pomocy i jeśli sytuacja tego wymaga, wykonać reanimację (RKO).
Jak wykonać reanimację (RKO)?
- Sprawdź, czy miejsce, w którym znajduje się poszkodowany jest bezpieczne i czy sam nie jesteś zagrożony.
- Oceń stan poszkodowanego – powiedz coś, sprawdź czy reaguje.
- Jeśli poszkodowany reaguje, zostaw go w zastanej pozycji i wezwij pomoc, jeżeli jest potrzebna – zadzwoń pod darmowy numer 112. Poczekaj, aż przyjedzie pomoc.
- Jeżeli poszkodowany nie reaguje, głośno zawołaj pomoc i poproś, aby ktoś zadzwonił pod 112. Odwróć osobę na plecy i udrożnij drogi oddechowe, odginając głowę i unosząc żuchwę.
- Oceń czy poszkodowany oddycha – czy jego klatka piersiowa się unosi, lub czy czujesz oddech po zbliżeniu się do twarzy.
- Jeśli oddech nie jest prawidłowy, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO):
– klęknij obok poszkodowanego i ułóż jeden nadgarstek na środku jego klatki piersiowej, następnie połóż na nim nadgarstek drugiej ręki;
– spleć palce dłoni i upewnij się, że nie uciskasz nadbrzusza ani dolnego końca mostka;
– pochyl się, wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka poszkodowanego i uciskaj na głębokość 4-5 cm;
– po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka – okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka powinien być taki sam. Połącz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi:
– po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe poszkodowanego, po czym zaciśnij jego skrzydełka nosa;
– weź normalny wdech i obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami, upewniając się, że nie ma przecieku powietrza;
– wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę (tak jak przy normalnym oddychaniu), obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa się unosi;
– utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa;
– wykonaj jeszcze jeden, taki sam, oddech ratowniczy.
- Kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30 : 2, przerwij tylko w sytuacji, gdy zobaczysz, że poszkodowany zaczął samodzielnie oddychać.
- Jeżeli po pierwszym oddechu ratowniczym klatka piersiowa poszkodowanego się nie podnosi, sprawdź czy w jamie ustnej nie ma widocznych ciał obcych i usuń je. Sprawdź też czy odgięcie głowy i uniesie żuchwy są poprawnie wykonane.
- Jeżeli na miejscu jest więcej osób, które mogą wykonać reanimację, powinny się zmienić co ok. 2 minuty, żeby uniknąć zmęczenia i zmiany tempa wykonywanych ucisków.
Warto pamiętać o tym, że polskie prawo (Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym, Kodeks Karny) nakłada na świadka zdarzenia obowiązek powiadomienia o nagłym zagrożeniu zdrowotnym pogotowia ratunkowego lub innych służb ratowniczych (straż pożarna, policja), a także udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanemu. Nie należy się bać, ponieważ nasze działanie może realnie przyczynić się uratowania komuś życia!
